Als weer een nieuwe 4 juli nadert, worden we overspoeld met de gebruikelijke stroom van 'patriottische' (dat wil zeggen, nationalistische) liederen en retoriek. Misschien wel het smerigste kenmerk van de retoriek is de emotionele chantage die het toepast. Als we 'onze troepen niet steunen' – zo wordt ons te verstaan gegeven – tonen we grove ondankbaarheid aan degenen die 'hun leven op het spel zetten om ons veilig en vrij te houden'. De kwestie is zo geformuleerd dat we moeten kiezen tussen het slikken van het propagandistische geheel of onszelf in de verachtelijke rol van ondankbare ellendelingen werpen.
Er zijn verschillende voor de hand liggende reacties op deze emotionele chantage.
We kunnen protesteren dat we 'onze troepen' nooit hebben gevraagd om deze dingen voor ons te doen. Moeten we tegen onze wil in zo'n diepe morele schuld worden geplaatst?
We kunnen erop wijzen dat 'onze troepen' niet alleen zichzelf opofferen in de oorlogen die ze momenteel voeren. Ze schaden, verwonden en doden ook veel andere mensen, van wie er maar heel weinig ooit onze veiligheid en vrijheid hebben bedreigd, zoals deze.
We kunnen ons afvragen hoe veilig en hoe vrij we werkelijk zijn. En hoe al deze oorlogen ons precies veiliger of vrijer maken.
Het kan bijvoorbeeld lijken alsof Amerikaanse troepen ons beschermen tegen terreurdaden van islamistische groeperingen als al-Qaeda en ISIS. Maar steun voor dergelijke groepen komt voornamelijk uit Saoedi-Arabië, dat is een bondgenoot van de Verenigde Staten. Een doel van de VS in de regio is om het Huis van Saud aan de macht te houden.
Er is echter meer kritiek op de bewering dat 'onze troepen hun leven op het spel zetten om ons veilig en vrij te houden'. Het houdt in dat Amerikaanse soldaten vrij zijn om te kiezen hoe en voor welke doeleinden ze handelen. Maar soldaten zijn niet vrij om te kiezen. Ze moeten bevelen gehoorzamen – of anders voor de krijgsraad komen te staan. Zij zijn slaven.
Toegegeven, het waren niet altijd slaven. Toen ze dienst namen, werden ze vrijwillig slaven in de gerechtvaardigde of ongerechtvaardigde verwachting van compenserende voordelen (salaris, verwerving van vaardigheden, burgerschap). Maar als gevolg van die tijdelijke beslissing, genomen onder omstandigheden van ontoereikende informatie en zeer beperkte opties, zijn ze nu slaven.
Wij socialisten zijn onze troepen niet dankbaar, maar dat betekent niet dat we niet om ze geven. Het is gewoon zo dat dankbaarheid geen gepast antwoord is op handelingen die slaven in opdracht uitvoeren. We drukken onze bezorgdheid uit voor tot slaaf gemaakte mensen door te werken om hen uit de slavernij te bevrijden.
Het is daarom misleidend om te zeggen dat soldaten zichzelf opofferen. Nee ze worden opgeofferd door degenen die hen bevelen geven, bijvoorbeeld door de officieren die hen bevelen te voet te patrouilleren in gebieden waarvan bekend is dat ze bezaaid zijn met verborgen mijnen. Ze worden opgeofferd door de generaals, door de presidenten en andere regeringsfunctionarissen die de generaals dienen, en door de plutocraten die de ambtenaren dienen.
En de generaals, ambtenaren en plutocraten weten heel goed dat hun soldaten niet worden opgeofferd ter wille van de veiligheid of vrijheid van gewone mensen.
Toen ik aan het Watson Institute for International Studies van de Brown University zat, had ik de gelegenheid om het US Naval War College in Newport, Rhode Island te bezoeken en enkele docenten te ontmoeten. Ik heb iets geleerd over de koers die ze hanteren voor 'hoogvliegers' - officieren van het middenkader van alle takken van de Amerikaanse strijdkrachten, mannen waarvan wordt aangenomen dat ze het potentieel hebben om naar de allerhoogste rangen te stijgen (ik betwijfel of er vrouwen zijn, zelfs nu). Als toekomstige generaals zullen ze moeten omgaan met politici en regeringsfunctionarissen en moeten ze bijdragen aan de besluitvorming over oorlog en vrede. De cursus probeert hen op die rol voor te bereiden door middel van een reeks diepgaande casestudy's van eerdere besluitvorming in de VS.
Het cursusmateriaal, dat ik heb kunnen bestuderen, is vrij gespeend van retoriek over vechten voor 'vrijheid' of andere inspirerende waarden. Ze richten zich vooral op toegang tot en controle over hulpbronnen, communicatie, handelsroutes en strategische punten. Sommige studenten, zo is mij verteld, zijn zo verontrust door de inconsistentie tussen deze stijl van analyseren en het naïeve patriottisme dat hen tot nu toe heeft ondersteund, dat ze vragen - en mogen - om zich terug te trekken uit de cursus. Voor hen weegt de behoefte aan geruststellende illusies zwaarder dan ambitie.
