Filmrecensie van meneer! Nee meneer! vanaf 2007 maart socialistisch Standaard
Documentaire van David Zeigler meneer! Nee meneer! blikt terug op de beweging binnen het leger om de oorlog in Vietnam te beëindigen, en interviewt een breed scala aan soldaten die deelnamen aan de anti-oorlogsbeweging terwijl ze in uniform waren of na hun terugkeer uit Vietnam. Deze belangrijke geschiedenis werd vervolgens vergeten, of beter gezegd, begraven onder een aanval van mythen gecreëerd door de Amerikaanse heersende klasse.
De herziene, door de overheid goedgekeurde versie van de gebeurtenissen wordt gesymboliseerd door het beeld van een ruige hippie (meestal een vrouw) die spuugt op een GI die net uit een vliegtuig is gestapt dat terugkeert uit Vietnam, en hem vervolgens een babymoordenaar noemt. Maakt niet uit, als auteur van het boek Spuwende afbeelding wijst er in de film op dat dit een complete en volslagen fictie is. Maar het is een effectieve leugen, die de demonstranten van de studenten en de "middenklasse" aan de ene kant plaatst, en de arbeiders met harde hoeden en arbeiders uit de arbeidersklasse die zogenaamd de oorlog steunden, aan de andere kant.
Terug in de realiteit laat de film zien hoe het verzet tegen de oorlog binnen het leger geleidelijk ontstaat, eerst als geïsoleerde daden van individuen die moreel tegen de oorlog zijn. Op dit vroege punt is er nog geen noemenswaardige beweging en de anti-oorlogssoldaten zijn vaak verbaasd als ze ontdekken dat veel andere soldaten hun standpunt tegen de oorlog steunen. Naarmate de door de GI geleide anti-oorlogsbeweging groeit, verschijnen er "ondergrondse" kranten op militaire bases, geschreven en geproduceerd door radicale soldaten, en het harde optreden van de officieren tegen deze verspreiding van ideeën wekt alleen maar meer belangstelling. We zien hoe zogenaamde "GI-koffiehuizen" ontstaan in de buurt van de bases, die soldaten anti-oorlogsliteratuur aanbieden en de kans krijgen om over de oorlog te praten.
De directeur werkte zelf als organisator bij zo'n koffiehuis buiten Fort Hood in Texas. Maar hij maakte de film niet als een oefening in nostalgie, maar om het historische record recht te zetten en lessen te geven aan de huidige GI-beweging tegen de oorlogen in Irak en Afghanistan. Kapitalisten uiten al hun bezorgdheid dat het leger in deze oorlogen wordt “gebroken” in de oorlog, wat niet alleen verwijst naar de slijtage van uitrusting, maar ook naar de slijtage van het moreel.
We weten echter uit historische ervaring dat zelfs als er een einde komt aan de oorlogen van vandaag, er geen garantie is dat de kinderen van deze soldaten twintig jaar later niet opnieuw in een militair avontuur terechtkomen. Dit is de bittere ervaring van een niet gering aantal Vietnamveteranen! In die zin is de echte anti-oorlogsbeweging, in plaats van een anti-deze-oorlogsbeweging, de beweging die het oorlog genererende kapitalistische systeem vervangt door socialisme.
De film biedt socialisten echter veel aanmoediging. Het laat ons zien dat de kapitalistische klasse niet half zo angstaanjagend is als ze ons zou willen voorstellen als haar voetsoldaten bedenkingen koesteren over oorlog. Dus stel je de positie van deze klasse voor, deze kleine minderheid, wanneer het grootste deel van de arbeiders, inclusief de soldaten, een einde wil maken aan het kapitalisme en een goed idee heeft van het soort samenleving dat het zal vervangen. meneer! Nee meneer! geeft ons een glimp van de dag waarop de kapitalisten gefrustreerde generaals zonder leger zullen zijn.
Michaël Schauerte
